กรมอนามัย พร้อมให้ข้อมูลข่าวสารที่มีประโยชน์สำหรับคุณ
วันที่ 27 มกราคม 2568 เวลา 13.00 - 16.30 น. สำนักโภชนาการ กรมอนามัย จัดประชุมคณะอนุกรรมการการผลักดันนโยบายสู่การปฏิบัติ ครั้งที่ 1 /2568 ภายใต้คณะกรรมการควบคุมโรคขาดสารไอโอดีนแห่งชาติ ณ ห้องประชุมกำธร สุวรรณกิจ อาคาร 1 ชั้น 1 กรมอนามัย และผ่านทาง Web Conference
ที่ปรึกษา : ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์ไกรสิทธ์ ตันติศิรินทร์
ประธานอนุกรรมการ : แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมอนามัย
รองประธานอนุกรรมการ : ดร.นายแพทย์ปองพล วรปาณิ รองอธิบดีกรมอนามัย
เลขานุการ : ดร.แพทย์หญิงสายพิณ โชติวิเชียร ผู้อำนวยการสำนักโภชนาการ
ผู้เข้าร่วมประชุม : ประธานคณะอนุกรรมการจัดระบบเฝ้าระวังและติดตามโรคขาดสารไอโอดีนในกลุ่มเสี่ยง (แพทย์หญิงแสงโสม สีนะวัฒน์) เลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กรมส่งเสริมการเกษตร กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ กรมโรงงานอุตสาหกรรม กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กรมบัญชีกลาง กรมประชาสัมพันธ์ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน องค์การทุนเพื่อเด็กแห่งสหประชาชาติ ประเทศไทย องค์การอนามัยโลกประจำประเทศไทย วิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย วิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย ประธานชมรมผู้ประกอบการเกลือเสริมไอโอดีน ภาคกลาง กองยุทธศาสาตร์และแผนงาน สำนักปลัดกระทรวงสาธารณสุข และสำนักโภชนาการ รวม 43 คน
วัตถุประสงค์ : รายงานความก้าวหน้าของคณะอนุกรรมการขับเคลื่อนการควบคุมป้องกันโรคขาดสารไอโอดีน ทั้ง 3 คณะ ได้แก่ คณะอนุกรรมการทบทวนการเสริมไอโอดีนในเกลือและผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ คณะอนุกรรมการจัดระบบเฝ้าระวังและติดตามโรคขาดสารไอโอดีนในกลุ่มเสี่ยง และคณะอนุกรรมการสื่อสารสู่สาธารณะและผลักดันนโยบายสาธารณะ
ระเบียบวาระที่ 1: เรื่องที่แจ้งให้ที่ประชุมทราบ
1.1 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มีพระชนมายุ 70 พรรษา ในปี พ.ศ. 2568
1.2 กำหนดประชุมคณะกรรมการควบคุมโรคขาดสารไอโอดีนแห่งชาติ ปี 2568 และทูลเชิญสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้าฯ กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จเป็นองค์ประธาน ณ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
ระเบียบวาระที่ 2: รับรองรายงานการประชุม
ที่ประชุมรับรองรายงานการประชุมคณะอนุกรรมการผลักดันนโยบายสู่การปฏิบัติ ครั้งที่ 1/2566 วันที่ 16 สิงหาคม 2566
ระเบียบวาระที่ 3: เรื่องสืบเนื่อง
3.1 การแก้ไขปัญหาจังหวัดที่มีค่ามัธยฐานไอโอดีนในปัสสาวะหญิงตั้งครรภ์ต่ำ
3.1.1 ปี 2566: จ.แม่ฮ่องสอน แก้ไขปัญหาจนค่า MUI ผ่านเกณฑ์
ปัจจัยความสำเร็จ: มีการขับเคลื่อนผ่านคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับจังหวัด-อำเภอ-ตำบล และมีการดำเนินงานเชิงรุกโดยศูนย์อนามัยและสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
3.1.2 ปี 2567: จ.ชุมพร แก้ไขปัญหาจนค่า MUI ผ่านเกณฑ์
ปัจจัยความสำเร็จ: สาธารณสุขจังหวัดคืนข้อมูล MUI รายอำเภอ และ อสม.จัดกิจกรรมให้ความรู้ในชุมชน
ข้อเสนอจากที่ประชุม ศึกษาค่า MUI ในปัสสาวะหญิงตั้งครรภ์ก่อนคลอด เพื่อติดตามการกินยา
3.2 การพัฒนาแพลตฟอร์มไอโอดีน
กระทรวงมหาดไทยร่วมขับเคลื่อนชุมชนหมู่บ้านไอโอดีน โดยทำหนังสือถึงผู้ว่าราชการจังหวัดขอให้ประสานงานกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
ข้อเสนอจากที่ประชุม ควรทบทวนวัตถุประสงค์ของแพลตฟอร์ม และกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจน ทั้งนี้ ให้กรมอนามัยประสานงานกับกรมการปกครอง ในการติดตามข้อมูลชุมชนหมู่บ้านไอโอดีน
3.3 การแก้ไขปัญหาโพแทสเซียมไอโอเดต
โพแทสเซียมไอโอเดตมีราคาสูง (2,000 บาท/กิโลกรัม) ทำให้ต้นทุนการผลิตเกลือเสริมไอโอดีนสูงขึ้น
ข้อเสนอจากที่ประชุม
1) สื่อสารให้ประชาชนรับรู้ถึงความสำคัญของไอโอดีน เพื่อกระตุ้นความต้องการของตลาด
2) อย. ควรกำกับติดตามเรื่องมาตรฐานการผลิตเกลือเสริมไอโอดีนอย่างต่อเนื่อง
ระเบียบวาระที่ 4: เรื่องเพื่อทราบ
4.1 รายงานความก้าวหน้าคณะอนุกรรมการขับเคลื่อนการควบคุมป้องกันโรคขาดสารไอโอดีน
4.1.1 คณะอนุกรรมการทบทวนการเสริมไอโอดีนในเกลือและผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ
ผลการตรวจคุณภาพเกลือเสริมไอโอดีนในปี 2566 พบว่าจังหวัดที่มีผลิตภัณฑ์เกลือบริโภคผ่านมาตรฐานน้อยกว่าร้อยละ 70 (ตกเกณฑ์) มี 5 จังหวัด ได้แก่ เชียงใหม่ นครสวรรค์ มหาสารคาม ระยอง และปัตตานี ต่อมาได้จัดอบรมให้ความรู้/ลงพื้นที่พัฒนาผู้ประกอบการ เจ้าหน้าที่ และจัดทำเครื่องมือช่วยคำนวณการเสริมไอโอดีนในผลิตภัณฑ์สำหรับผู้ประกอบการ ทำให้ในปี 2567 ไม่มีจังหวัดที่ตกเกณฑ์มาตรฐาน
ข้อเสนอจากที่ประชุม ควรเฝ้าระวังคุณภาพเกลือ ณ สถานที่ผลิตในจังหวัดมหาสารคาม เนื่องจากเป็นแหล่งผลิตสำคัญในภาคตะวันออกเฉียงเหนือซึ่งกระจายเกลือเสริมไอโอดีนไปสู่ภูมิภาคอื่นๆด้วย
4.1.2 คณะอนุกรรมการจัดระบบเฝ้าระวังและติดตามโรคขาดสารไอโอดีนในกลุ่มเสี่ยง
ค่า MUI ในกลุ่มเสี่ยง:
- หญิงตั้งครรภ์: 161.2 µg/L (ผ่านเกณฑ์และแนวโน้มดีขึ้น
- เด็ก 3-5 ปี: 219.3 µg/L (ได้รับไอโอดีนเพียงพอ
- ผู้สูงอายุ: 120.1 µg/L (ได้รับไอโอดีนเพียงพอ)
ปัญหาที่พบ:
- ความครอบคลุมของเกลือเสริมไอโอดีน ยังไม่ถึงเป้าหมาย (ร้อยละ 90)
- ความครอบคลุมของการได้รับยาเม็ดเสริมไอโอดีน ธาตุเหล็กและกรดโฟลิกในหญิงตั้งครรภ์ ยังต่ำกว่าเป้าหมาย ร้อยละ 87.72 (เป้าหมาย ร้อยละ 88)
ข้อเสนอจากที่ประชุม
1) ให้มีการพิจารณาเกณฑ์ MUI ในเด็ก 3-5 ปี
2) ให้ อย. ร่วมกับสาธารณสุขจังหวัดจัดการแก้ไขปัญหาในพื้นที่
4.1.3 คณะอนุกรรมการสื่อสารสู่สาธารณะและผลักดันนโยบายสาธารณะ
ธีมการสื่อสารปี 2567 : “ระดมทุนทางสังคม ปลุกพลังประชาชน สร้างความรอบรู้เรื่องไอโอดีน”
ธีมการสื่อสารปี 2568 : “ผสานพลังชุมชน เสริมไอโอดีน เพิ่มไอคิว”
ข้อเสนอจากที่ประชุม
1) พัฒนาสื่อประชาสัมพันธ์ให้เข้าใจง่าย และ เผยแพร่ผ่านช่องทางที่เหมาะสม
2) เพิ่มบทบาท อสม. ในการให้ความรู้ไอโอดีนในชุมชน อาจดำเนินการร่วมกับกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ ผ่านแอปพลิเคชัน smart อสม.
ระเบียบวาระที่ 5
5.1 (ร่าง) ระเบียบวาระการประชุมคณะกรรมการควบคุมโรคขาดสารไอโอดีนแห่งชาติ ครั้งที่ 1/2568
นำเสนอ (ร่าง) ระเบียบวาระการประชุมคณะกรรมการควบคุมโรคขาดสารไอโอดีนแห่งชาติ ครั้งที่ 1/2568 โดยในเรื่องเพื่อทราบ ประกอบด้วย 1) การรายงานความก้าวหน้าผลการดำเนินงานตามแผนยุทธศาสตร์การควบคุมและป้องกันโรคขาดสารไอโอดีน พ.ศ.2565-2570 และ 2) การดำเนินงานของภาคีเครือข่าย
ข้อเสนอจากที่ประชุม ให้พิจารณาจังหวัด best practice ในการควบคุมโรคขาดสารไอโอดีน เป็นจังหวัดที่เด็กมีการเจริญเติบโตดี มีพัฒนาการทางกายและสุขภาพจิตดี
5.2 (ร่าง) กรอบการจัดทำเล่มรายงานประชุมคณะกรรมการโรคขาดสารไอโอดีนแห่งชาติ ปี 2568
นำเสนอ (ร่าง) กรอบการจัดทำเล่มรายงานประชุมคณะกรรมการโรคขาดสารไอโอดีนแห่งชาติตามยุทธศาสตร์ด้านการควบคุมและป้องกันโรคขาดสารไอโอดีน ปี 2565-2570
ข้อเสนอจากที่ประชุม เพิ่มหัวข้อ “เรื่องเล่าดีๆจากพื้นที่” ในเล่มรายงานฯ
มติที่ประชุม
