เรื่อง : ผู้เชี่ยวชาญเผย! 8 เหตุผล ทำไมน้ำหนักขึ้น ชั่วข้ามคืน แม้ทานอาหารที่มีประโยชน์
เรียบเรียงโดย
นางแคทธิยา โฆษร
นักโภชนาการปฏิบัติการ
สำนักโภชนาการ กรมอนามัย เบอร์ 02 590 4329
วันที่ตรวจสอบ 1 กุมภาพันธ์ 2565
ข้อสรุป : สาเหตุบางประการที่ทำให้น้ำหนักขึ้น ได้แก่ อาการท้องผูก อาหารที่มีกากใยสูงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของลำไส้และเชื่อมโยงกับการลดน้ำหนักด้วย ทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตมากเกินไปในหนึ่งวัน น้ำหนักอาจเพิ่มขึ้นในช่วงสั้น ๆ เพราะคาร์โบไฮเดรตส่วนเกินจะถูกเก็บไว้ในรูปของไกลโคเจน สถานะความชุ่มชื้น น้ำในร่างกายมีผลกระทบอย่างมากต่อน้ำหนักขึ้นหรือลงชั่วคราวในแต่ละวัน ทานโซเดียมมาก หากโซเดียมในเลือดมากเกินไปจะทำให้น้ำเข้าสู่หลอดเลือดมากขึ้นทำให้น้ำหนักขึ้นชั่วคราว เข้าใกล้ช่วงมีประจำเดือน ความผันผวนของฮอร์โมนอาจทำให้ท้องอืดได้ ซึ่งอาจเข้าใจว่าน้ำหนักเกิน การดื่มแอลกอฮอล์ แอลกอฮอล์ให้พลังงานว่างเปล่า (Empty Calories) ร่วมกับการทานอาหารระหว่างดื่มอาจได้รับพลังงานหรือมีปริมาณแคลอรีที่สามารถทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นได้ ออกกำลังอย่างหนักหน่วง ทำให้มวลกล้ามเนื้อเกิดการขยายตัว ทานอาหารมื้อสุดท้ายช้ากว่าปกติ ยิ่งทานใกล้เวลานอน ร่างกายจะเผาผลาญอาหารได้น้อยลง น้ำหนักตัวนั้นสามารถเปลี่ยนแปลงได้ทุกวัน ซึ่งเกิดจากปัจจัยหลายอย่างที่ไม่เกี่ยวข้องกับปริมาณไขมันหรือมวลกล้ามเนื้อในร่างกาย
ลักษณะข่าว : ข่าวค่อนข้างจริง
ข้อเท็จจริง: น้ำหนักที่เปลี่ยนแปลงแต่ละวันไม่สามารถระบุว่าอ้วนขึ้นหรือผอมลง เพราะแต่ละวันน้ำหนักสามารถปรับขึ้นๆลงๆช่วง 0.5–1 กก.ได้ ซึ่งอาจเกิดจากท้องผูก กินเค็มหรือรสจัดมากไป สภาพอากาศ น้ำในร่างกายแลระดับฮอร์โมน การมีภาวะน้ำหนักเกินหรืออ้วนควรพิจารณาจากแนวโน้มการเพิ่มหรือลดน้ำหนักในช่วงระยะเวลาหนึ่งร่วมกับการเปลี่ยนแปลงรูปร่าง ขนาดตัว มวลกล้ามเนื้อและปริมาณไขมันในร่างกายจะบ่งได้ดีกว่าตัวเลขบนตาชั่งชั่วข้ามคืน
ผลกระทบ: หากบริโภคอาหารในปริมาณที่ไม่เหมาะสม หรือมากเกินความต้องการของร่างกาย และการมีกิจกรรมทางกายน้อยหรือขาดการออกกำลังกาย จะทำให้เกิดพลังงานสะสมมากเกิน ก่อให้เกิดภาวะน้ำหนักเกินหรือภาวะอ้วนตามมาได้
ข้อแนะนำ: ควรดูภาพรวมของน้ำหนักมากกว่าตัวเลขบนตราชั่งทุกวัน เพราะน้ำหนักตัวนั้นเกิดจากการกระทำซ้ำๆในระยะเวลาหนึ่ง ควรเน้นปรับให้มีพฤติกรรมสุขภาพที่ดี เพื่อดูแลตนเองระยะยาวจะเหมาะสมกว่า
เอกสารอ้างอิง :
-
สุนิสา ศุภเลิศมงคลชัย. น้ำหนักขึ้น…เพราะทำตัวเอง หรือ กรรมพันธุ์. เจาะใจ HEALTH HACK. [เข้าถึงเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.youtube.com/watch?v=Urt8wvb1
-
สำนักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. ปริมาณสารอาหารอ้างอิงที่ควรได้รับประจำวันสำหรับคนไทย พ.ศ. 2563: กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจำกัด เอ.วี. โปรเกรสซีฟ.